Scholership 10th 12th दहावी आणि बारावी उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना सरकारकडून २० हजार रुपयांची आर्थिक मदत दिली जाणार आहे. या योजनेसाठी विद्यार्थ्यांना ठराविक पद्धतीने अर्ज करावा लागणार आहे. अर्ज करताना काही आवश्यक कागदपत्रे व पात्रता निकष पूर्ण करणे गरजेचे आहे. अर्ज ऑनलाईन पद्धतीने सादर करावा लागेल की ऑफलाईन, याबाबतही स्पष्ट मार्गदर्शन दिले जाईल. या योजनेअंतर्गत रक्कम थेट विद्यार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल. कोणत्या योजनेअंतर्गत ही रक्कम दिली जाणार आहे, याची सविस्तर माहितीही लवकरच उपलब्ध होईल. आज आपण याच विषयावर सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
राघोजी भांगरे गुणगौरव योजना
राज्यातील दहावी आणि बारावीच्या विद्यार्थ्यांसाठी एक आनंदाची बातमी आहे. यावर्षी बोर्डाच्या परीक्षेत उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना सरकारकडून शिष्यवृत्ती किंवा बक्षीस देण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. ही रक्कम किमान ५ हजारांपासून ते जास्तीत जास्त ३० हजारांपर्यंत असणार आहे. ही आर्थिक मदत पुढील शैक्षणिक वाटचालीसाठी उपयुक्त ठरणार आहे. शासनाने ही योजना विद्यार्थ्यांना आर्थिक अडचणी न येण्यासाठी सुरू केली आहे. या योजनेचा लाभ घ्यायचा असल्यास विद्यार्थ्यांना काही आवश्यक प्रक्रिया पूर्ण करावी लागणार आहे. या संधीचा योग्य उपयोग करून विद्यार्थ्यांनी आपले शिक्षण अधिक दृढ करावे.
५-३० हजार आर्थिक मदत
आदिवासी विकास विभागाने इयत्ता दहावी व बारावी परीक्षेमध्ये विशेष प्रावीण्य मिळवलेल्या अनुसूचित जमातीतील विद्यार्थ्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी ‘राघोजी भांगरे गुणगौरव योजना’ सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत गुणवंत विद्यार्थ्यांचा गौरव प्रकल्प कार्यालय, अपर आयुक्त कार्यालय आणि राज्यस्तरावर केला जाणार आहे. विद्यार्थ्यांच्या मेहनतीला योग्य तो सन्मान देण्याचा उद्देश या योजनेमागे आहे. यामुळे विद्यार्थी अधिक चांगल्या प्रकारे शिक्षणाकडे लक्ष देतील. या योजनेद्वारे निवड झालेल्या विद्यार्थ्यांना ५ हजार ते ३० हजार रुपयांपर्यंत रोख पारितोषिक देण्यात येईल. ही रक्कम विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक गरजा पूर्ण करण्यात उपयोगी ठरेल. त्यामुळे अनुसूचित जमातीतील विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी नवा आत्मविश्वास मिळेल.
आश्रमशाळांत यशस्वी विद्यार्थी
राज्यातील अनुसूचित जमातींच्या विद्यार्थ्यांसाठी आदिवासी विकास विभागामार्फत विविध प्रकारच्या निवासी शाळा चालवल्या जातात. यामध्ये शासकीय व अनुदानित आश्रमशाळा, नामांकित शाळा, सैनिकी शाळा आणि एकलव्य मॉडेल रेसिडेन्शियल स्कूल यांचा समावेश आहे. काही शाळा महाराष्ट्र राज्य मंडळाशी तर काही शाळा केंद्रीय शिक्षण मंडळाशी संलग्न आहेत. या शाळांमध्ये शिकणाऱ्या आदिवासी विद्यार्थ्यांनी दहावी व बारावीच्या परीक्षांमध्ये उल्लेखनीय कामगिरी केली आहे. कला, वाणिज्य आणि विज्ञान शाखांतील दहावी व बारावीच्या परीक्षांमध्ये यश मिळवलेल्या प्रत्येकी पाच विद्यार्थ्यांना सन्मानित करण्यात येणार आहे.
विद्यार्थ्यांना मासिक शिष्यवृत्ती
सीबीएसई बोर्डाला स्वतंत्र विभागीय मंडळ नसल्यामुळे त्याचा विचार न करता राज्य शिक्षण मंडळाच्या ९ विभागीय मंडळांमधील गुणवंत विद्यार्थ्यांना प्रोत्साहन देण्याचा निर्णय घेतला आहे. प्रत्येक विभागातून निवडण्यात येणाऱ्या २४ गुणवंत विद्यार्थ्यांना दहा महिन्यांसाठी दरमहा एक हजार रुपयांचे शिष्यवृत्ती स्वरूपात आर्थिक अनुदान देण्यात येणार आहे. हे अनुदान विद्यार्थ्यांच्या पुढील शिक्षणासाठी उपयोगी ठरणार आहे. राज्यातील आदिवासी विद्यार्थ्यांना शिक्षणात अधिक प्रगती करता यावी, यासाठी सरकारकडून हा उपक्रम राबवण्यात येत आहे. गुणवत्तेचा गौरव आणि प्रोत्साहन देण्याचा हेतू यामागे आहे. यामुळे इतर विद्यार्थ्यांनाही मेहनतीची प्रेरणा मिळेल.
उत्तम निकालासाठी सन्मान
शासकीय आणि अनुदानित आश्रमशाळांमध्ये उत्तम निकाल देणाऱ्या विद्यार्थ्यांना देखील सन्मानित करण्यात येणार आहे. अपर आयुक्त आणि प्रकल्प स्तरावर प्रथम क्रमांक मिळवणाऱ्या तीन मुला आणि तीन मुलींना विशेष पुरस्कार देण्यात येतील. या विद्यार्थ्यांनी आपल्या कष्टातून मिळवलेल्या यशाला ओळख देण्यासाठी हा उपक्रम महत्त्वाचा आहे. यासोबतच शंभर टक्के निकाल लागलेल्या आश्रमशाळांचेही विशेष सत्कार केला जाणार आहे. अशा शाळांनी शिक्षणाच्या गुणवत्तेची नवी उंची गाठली आहे. त्यामुळे या शाळांचे प्रोत्साहन इतरांसाठी प्रेरणादायी ठरेल.
मोफत निवास व शिक्षण
अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी चालवल्या जाणाऱ्या आश्रमशाळांमधून शिक्षण घेणे ही एक सुवर्णसंधी आहे. या शाळांमध्ये निवास, शिक्षण आणि इतर सुविधा मोफत पुरविल्या जातात, ज्यामुळे आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबांनाही शिक्षणाची संधी मिळते. आपल्या पाल्याचे भविष्य उज्वल करण्यासाठी जमातीतील पालकांनी या शाळांमध्ये प्रवेश घेणे आवश्यक आहे. सरकारच्या विविध योजनांचा लाभ घेण्यासाठी योग्य मार्गदर्शन आणि माहिती मिळवणेही तितकेच महत्त्वाचे आहे. शैक्षणिक संधींचा योग्य वापर करून विद्यार्थ्यांना यशस्वी भवितव्य घडवता येते. त्यामुळे या सुविधांचा लाभ घेण्याबाबत पालकांनी पुढाकार घ्यावा.
आदिवासी विकास प्रकल्पाशी संपर्क साधा
सोलापूर जिल्ह्यातील अनुसूचित जमातीच्या पालकांनी आपल्या मुलांच्या शैक्षणिक प्रगतीसाठी एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्पाशी संपर्क साधावा. संगमेश्वर महाविद्यालयासमोर असलेल्या भारत संचार निगम लिमिटेड (BSNL) कार्यालयात हा प्रकल्प कार्यान्वित आहे. येथे प्रकल्प अधिकारी सागर नन्नवरे यांच्या मार्गदर्शनाखाली प्रवेश प्रक्रिया व योजनांसंदर्भात सविस्तर माहिती मिळवता येते. इच्छुक पालकांनी थेट संपर्क करून आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता करावी. वेळेत अर्ज केल्यास विद्यार्थ्यांना शैक्षणिक वर्षाच्या सुरुवातीपासूनच लाभ घेता येईल. ही संधी वेळेवर ओळखून योग्य पावले उचलणे गरजेचे आहे.
रोख पारितोषिक विविध स्तरावर
आदिवासी विद्यार्थ्यांच्या गुणवत्तेचा गौरव करण्यासाठी विविध स्तरांवर रोख पारितोषिके देण्यात येणार आहेत. राज्य स्तरावर प्रथम क्रमांक मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्याला तब्बल ३० हजार रुपयांचे पारितोषिक मिळेल. अपर आयुक्त स्तरावर याच क्रमांकासाठी १५ हजार रुपये तर प्रकल्प कार्यालयाच्या पातळीवर १० हजार रुपये दिले जातील. ही पारितोषिक रक्कम विद्यार्थ्यांच्या मेहनतीचे कौतुक करत त्यांना पुढील शिक्षणासाठी प्रेरणा देणारी ठरेल. विद्यार्थ्यांच्या श्रमांचे हे रोख स्वरूपातील कौतुक त्यांच्या कुटुंबासाठीही अभिमानास्पद ठरणार आहे. अशा सन्मानामुळे शिक्षणात अजून प्रगती साधण्याची उमेद विद्यार्थ्यांमध्ये निर्माण होते.
दुसऱ्या-पाचव्या क्रमांकासाठी पुरस्कार
गुणवत्तेनुसार दुसऱ्या आणि तिसऱ्या क्रमांकाच्या विद्यार्थ्यांसाठीही भरघोस पारितोषिके निश्चित करण्यात आली आहेत. द्वितीय क्रमांकासाठी राज्य स्तरावर २५ हजार, अपर आयुक्त पातळीवर १० हजार, आणि प्रकल्प कार्यालयात ७ हजार रुपये मिळणार आहेत. तृतीय क्रमांक मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्यांना अनुक्रमे २० हजार, ७ हजार आणि ५ हजार रुपयांची बक्षिसे दिली जातील. याशिवाय चौथा क्रमांक मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्याला १५ हजार रुपये आणि पाचव्या क्रमांकासाठी १० हजार रुपयांचे पारितोषिक दिले जाईल. ही पारितोषिक योजना विद्यार्थ्यांमध्ये आरंभापासूनच गुणवत्ता वाढवण्याची सकारात्मक स्पर्धा निर्माण करते. अशा उपक्रमांमुळे विद्यार्थ्यांचे शैक्षणिक पातळीवरील आत्मविश्वासही वाढतो.