Rain Anudan Hector राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक दिलासादायक बातमी आहे. यंदा अवकाळी पावसामुळे अनेक भागांमध्ये पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान मोठ्या प्रमाणात झाले आहे. या पार्श्वभूमीवर आता ‘रेन अनुदान हेक्टर’ या योजनेतून शेतकऱ्यांना मदत देण्यात यावी, अशी जोरदार मागणी होत आहे. शेतकऱ्यांना प्रतिहेक्टर ५०,००० रुपये अनुदान मिळावे, यासाठी अनेक शेतकरी संघटना पुढे आल्या आहेत. शासनाने तातडीने या प्रस्तावावर सकारात्मक निर्णय घ्यावा, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. ही मदत मिळाल्यास शेतकऱ्यांना काही प्रमाणात सावरण्यास मदत होईल.
अनुदानासाठी शेतकऱ्यांची मागणी
महाविकास आघाडीच्या वतीने जिल्हाधिकाऱ्यांना एक निवेदन देण्यात आले असून, शेतकऱ्यांचे नुकसान लक्षात घेता सरसकट पंचनामे करण्याची विनंती करण्यात आली आहे. यासोबतच, शेतकऱ्यांना प्रति हेक्टर ५० हजार रुपयांची नुकसान भरपाई द्यावी, अशीही मागणी त्यांनी केली आहे. आमदार सतेज पाटील यांनी यासंदर्भात माहिती देताना सांगितले की, पावसामुळे अनेक भागात शेतीचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. केवळ शेतीच नव्हे तर अनेक कुटुंबांच्या घरांनाही फटका बसला आहे. या परिस्थितीत सरकारने तातडीने निर्णय घेणे आवश्यक आहे. शेतकऱ्यांना आर्थिक आधार देण्यासाठी भरपाई मिळणे ही काळाची गरज आहे.
कोल्हापूर जिल्ह्यातील पावसामुळे शेतीचे मोठे नुकसान
कोल्हापूर जिल्ह्यातील चंदगड, करवीर तालुका आणि कोवाड परिसरात जोरदार पावसामुळे मोठे नुकसान झाल्याचे समोर आले आहे. या भागात पावसाचे प्रमाण अचानक वाढल्याने शेतकऱ्यांचे शेतीचे नियोजन पूर्णपणे बिघडले आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी आधीच पेरणी केली होती, पण पावसामुळे ती वाहून गेली आहे. त्यामुळे आता नव्याने पेरणी करणे अत्यंत कठीण झाले आहे. खासदार शाहू महाराज यांनी सांगितले की, या परिस्थितीमुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान अधिकच वाढले आहे. जमिनी ओलसर झाल्यामुळे शेतीचे काम ठप्प झाले आहे. काही भागात शेतांमध्ये पाणी साचल्याने पीक सडण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. शेतकऱ्यांसाठी हे मोठे संकट असून तातडीने मदतीची आवश्यकता आहे.
पाटबंधाऱ्यांच्या दुर्लक्षामुळे नुकसान
पाटबंधारे विभागाच्या दुर्लक्षामुळे बंधाऱ्यांमधील बरगे वेळेवर न काढल्याने अनेक शेतजमिनींना मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले आहे. पावसाचे पाणी बंधाऱ्यात अडकून राहिल्यामुळे शेजारील शेतात पाणी साचले आणि पिकांचे नुकसान झाले. काही भागांमध्ये पिके कुजली असून शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान झाले आहे. या घटनेबाबत संबंधित अधिकाऱ्यांकडून वेळेवर कारवाई न झाल्याने शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी आहे. अनेक ठिकाणी शेतकऱ्यांनी तक्रारी करूनही दुर्लक्ष झाले. त्यामुळे प्रशासनाची जबाबदारी ठरवण्याची मागणी होऊ लागली आहे. या प्रकाराकडे गांभीर्याने लक्ष देत तातडीने योग्य ती पावले उचलण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
घरांचेही मोठे नुकसान
नुकताच आलेल्या पावसामुळे केवळ शेतीचेच नव्हे तर अनेक घरांचेही मोठे नुकसान झाले आहे. काही घरांची भिंत कोसळली, छप्पर उडाले, तर काही घरांना मोठ्या प्रमाणात तडे गेले आहेत. या परिस्थितीत शेतकऱ्यांसोबतच घरांचे नुकसान झालेल्यांनाही मदत मिळावी, अशी मागणी जोर धरू लागली आहे. अनेक कुटुंबे सध्या उघड्यावर राहण्याची वेळ आली आहे. त्यामुळे स्थानिक प्रशासन आणि शासनाकडे घरांच्या नुकसानीचा आढावा घेण्याचे आवाहन केले जात आहे. अंशतः पडझड झालेल्या घरांनाही सानुग्रह अनुदान दिले जावे, अशी अपेक्षा नागरिकांनी व्यक्त केली आहे.
पावसाळी उपाययोजना आवश्यक
पावसाळ्याच्या पार्श्वभूमीवर शासनाने काही महत्त्वपूर्ण उपाययोजना राबवणे गरजेचे आहे. दुर्गम वाड्या-वस्त्यांमध्ये मूलभूत सुविधा उपलब्ध करून द्याव्यात. पावसामुळे रस्त्यावर पडलेली झाडं व फांद्या लवकरात लवकर हटवण्याची कार्यवाही व्हावी. नागरिकांना अडचण होऊ नये म्हणून तीन महिन्यांच्या रेशन धान्याचं योग्य नियोजन करावं. रस्त्यावरील खड्डे भरून वाहतूक सुरळीत ठेवावी. तसेच, पावसाचे पाणी रस्त्यावर साचू नये यासाठी नाल्यांमधील गाळ वेळेवर काढावा. अशा उपायांनी आपत्तीपूर्व तयारी होईल आणि नागरिकांना सुरक्षिततेचा आधार मिळेल. ग्रामस्तरावर यासाठी विशेष मोहिमा राबवायला हव्यात.
प्रशासनाने मागण्यांवर गंभीरता दाखवली
जिल्हाधिकारी अमोल येडगे यांनी सांगितले की, शेतकरी आणि नागरिकांनी मांडलेल्या मागण्यांवर गांभीर्याने विचार केला जात आहे. प्रशासन या मागण्यांचा सखोल अभ्यास करीत असून, लवकरच योग्य त्या उपाययोजना राबविण्यात येतील. त्यांनी आश्वासन दिलं की सर्व संबंधित विभागांशी समन्वय साधून मागण्यांचा पाठपुरावा केला जाईल. लोकांच्या अडचणी लक्षात घेऊन निर्णय घेतले जातील. कोणतीही मागणी दुर्लक्षित राहणार नाही, याची खात्री त्यांनी दिली. योग्य नियोजन आणि वेळेत कृती यावर भर दिला जाईल. प्रशासन लोकांच्या पाठीशी ठामपणे उभं आहे. लवकरच काही ठोस निर्णय जाहीर करण्यात येतील, असं ते म्हणाले.
गांधी मैदानातील पाण्याचा निचरा सुधारण्यावर भर
गांधी मैदानातील पाण्याच्या निचऱ्याबाबत या बैठकीत सविस्तर चर्चा झाली. यासाठी जिल्हाधिकाऱ्यांनी विशेष यंत्रणा तयार केली असल्याचे सांगितले गेले. त्यांनी हे यंत्रणा कायमस्वरूपी सुरू ठेवण्याचा निर्धार व्यक्त केला आहे. मैदानात पाणी साचण्यामुळे येणाऱ्या अडचणींचा विचार करून उपाययोजना केल्या जाणार आहेत. निचरा योग्य प्रकारे होण्यासाठी स्थानिक प्रशासन सतत लक्ष ठेवणार आहे. पावसाळा सुरू होण्याच्या आधीच या यंत्रणेची चाचणी केली जाणार आहे. यामुळे परिसरात पाण्याचा तंबूत होण्याचा धोका कमी होईल, असा विश्वास आहे. आगामी काळात या योजनेत सुधारणा करत पाणी निचरा अधिक प्रभावी करण्यात येईल.
पावसामुळे शेतकऱ्यांना तातडीने आर्थिक मदत हवी
राज्यातील शेतकऱ्यांना पावसामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान सहन करावे लागत आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या मदतीसाठी रेन अनुदान योजनेअंतर्गत प्रत्येक हेक्टरीसाठी ५०,००० रुपये अनुदान देण्याची मागणी जोरात होत आहे. शेतकऱ्यांच्या आर्थिक परिस्थितीला बळकटी मिळावी आणि नुकसान भरपाई मिळावी, यासाठी हा निधी अत्यंत गरजेचा आहे. अनेक भागांत पावसाच्या अतिवृष्टीमुळे शेतांत पाणी साचले असून, बियाणं, खतं, यांचा मोठा तुटवडा झाला आहे. या अनुदानामुळे शेतकऱ्यांना पुन्हा कामावर लागण्यास मदत होईल. सरकारकडून लवकरच यावर निर्णय होण्याची अपेक्षा आहे.
निष्कर्ष:
शेतकरी मित्रांनो, तुमच्या गावात पंचनाम्याचे काम सुरु आहे की नाही हे लगेच तपासा. गावातील अधिकाऱ्यांकडून होणाऱ्या पंचनाम्याची माहिती वेळेवर मिळवणे गरजेचे आहे. या कामात तुमची उपस्थिती आणि लक्ष देणे अत्यंत महत्वाचे आहे. योग्य माहिती मिळाल्यास तुम्हाला पुढील पावले व्यवस्थित उचलता येतील. पंचनाम्यात कुठल्या अडचणी किंवा त्रुटी असल्यास त्वरित नोंद करून घ्या. तुमच्या जमिनीची आणि शेतीची नोंद बरोबर असणे फार आवश्यक आहे. त्यामुळे वेळोवेळी माहिती घेत राहा आणि आवश्यक तेव्हा प्रशासनाशी संपर्क करा. शेतकऱ्यांच्या हक्कांचे रक्षण करण्यासाठी सतर्क राहणे गरजेचे आहे.