Maharashtra Weather Update राज्यात यावर्षी मोसमी पावसाने वेळेवर हजेरी लावली, ज्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये सुरुवातीला आशा निर्माण झाली होती. मात्र काही दिवसांच्या जोरदार सरींनंतर पावसाचा जोर अचानक कमी झाला आहे. ३० मेपासून अनेक भागांमध्ये केवळ अधूनमधून हलक्याच सरी होत आहेत. पावसाचे हे कमी प्रमाण पाहून शेतकऱ्यांची चिंता वाढू लागली आहे. अनेक भागांत माती ओलसर न झाल्यामुळे शेतीच्या कामांमध्ये अडथळे येत आहेत. खरीप पिकांची तयारी करणाऱ्या शेतकऱ्यांना जमीन नांगरणी आणि पुढील प्रक्रिया थांबवावी लागत आहे. त्यामुळे त्यांना आता जोरदार आणि सातत्यपूर्ण पावसाची प्रतीक्षा आहे.
पावसामुळे खरीप हंगाम थांबला
सध्याच्या हवामानातील बदलांमुळे खरीप हंगामाची तयारी अनिश्चिततेच्या गर्तेत सापडली आहे. शेतकऱ्यांनी बी-बियाणे, खत आणि इतर तयारी सुरू केली असली, तरी पावसाच्या कमकुवततेमुळे पुढील टप्पे थांबले आहेत. जमिनीत पुरेशी ओल नसल्यानं बियाणांची पेरणी करणे शक्य होत नाही. ही परिस्थिती दीर्घकाळ राहिल्यास पिकांचे उत्पादन आणि उत्पन्न दोन्हीवर परिणाम होऊ शकतो. शासनाने अशा वेळी शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन आणि आवश्यक ती मदत देणे आवश्यक ठरेल. शेतकऱ्यांना हवामान खात्याच्या अचूक अंदाजाची प्रतीक्षा आहे. पावसाने लवकरच जोर धरावा, अशी सर्वत्र अपेक्षा आहे.
उत्तर महाराष्ट्रात यलो अलर्ट
राज्यात पुन्हा एकदा पावसाचा जोर वाढण्याची चिन्हं हवामान खात्याच्या ताज्या अंदाजातून दिसून येत आहेत. विशेषतः उत्तर महाराष्ट्र, उत्तर मराठवाडा आणि पूर्व विदर्भातील काही जिल्ह्यांमध्ये विजांच्या कडकडाटासह पावसाची शक्यता आहे. त्यामुळे या भागांमध्ये सतर्कतेचा यलो अलर्ट जाहीर करण्यात आला आहे. हवामानातील या बदलामुळे नागरिकांनी विशेष काळजी घेण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. पुढील दोन दिवस या भागांसाठी हवामान अधिक अस्थिर राहण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. ढगांच्या गडगडाटासोबत वादळी वारे आणि मध्यम ते जोरदार पावसाचा इशारा देण्यात आला आहे.
विजा-वादळासाठी खबरदारी घ्या
नंदुरबार, धुळे, जळगाव, छत्रपती संभाजीनगर, नागपूर, वर्धा, गोंदिया, भंडारा, चंद्रपूर आणि गडचिरोली हे जिल्हे हवामान बदलांच्या दृष्टीने अधिक संवेदनशील मानले गेले आहेत. या ठिकाणी जोरदार विजांचा कडकडाट होण्याबरोबरच ढगफुटीच्या शक्यताही नाकारता येत नाहीत. वाऱ्याचा वेगही सामान्यापेक्षा अधिक राहण्याची शक्यता आहे, त्यामुळे जनतेला सुरक्षिततेची खबरदारी घेणे गरजेचे आहे. शाळा-कॉलेज, शेतकरी, आणि दुर्गम भागातील नागरिकांनी हवामानाचा अंदाज पाहून बाहेर पडावे. प्रशासनाकडून बचाव आणि आपत्कालीन व्यवस्था तयार ठेवण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. यासोबतच, निचऱ्याच्या भागांमध्ये पाणी साचण्याची शक्यता असल्याने तेथील नागरिकांनी खबरदारी बाळगावी.
जूनमध्ये मुसळधार पाऊस
राज्यातील काही भागांमध्ये हलक्यापासून मध्यम प्रमाणात सरी पडण्याची शक्यता हवामान खात्याने व्यक्त केली आहे. सध्या पावसाची तीव्रता काहीशी कमी असली, तरी पुढील काळात परिस्थिती बदलण्याची शक्यता आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार जूनच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून पावसाचा जोर पुन्हा वाढेल. विशेषतः काही जिल्ह्यांमध्ये या काळात मुसळधार ते अतिमुसळधार पाऊस होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. त्यामुळे नागरिकांनी आणि शेतकऱ्यांनी सतर्क राहणे गरजेचे ठरणार आहे. अशा पावसामुळे नद्या, ओढे भरून वाहण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
जास्त पावसाची शक्यता
हवामान विभागाच्या म्हणण्यानुसार यंदाच्या जून महिन्यात राज्यातील बहुतांश भागांमध्ये सरासरीपेक्षा अधिक पावसाची नोंद होण्याची शक्यता आहे. ही माहिती खरीप हंगामासाठी अत्यंत सकारात्मक मानली जात आहे. भरपूर पावसामुळे जमिनीतील आर्द्रता वाढून शेतीची तयारी सुलभ होणार आहे. अनेक शेतकरी पेरणीच्या कामांसाठी पावसाच्या प्रतीक्षेत असतात, त्यांना या अंदाजामुळे दिलासा मिळू शकतो. विशेषतः भात, सोयाबीन, मका यांसारख्या खरीप पिकांसाठी अशा प्रकारचा सातत्यपूर्ण पाऊस लाभदायक ठरणार आहे. यामुळे शेती उत्पादनात वाढ होण्याची आशा आहे. राज्याच्या एकूण अन्नधान्य उत्पादनातही सकारात्मक फरक पडू शकतो.
महाराष्ट्रात मोसमी वाऱ्यांचा प्रवेश
Also Read:
फ्री इलेक्ट्रिसिटी योजनेसाठी अर्ज सुरू; 78,000 रुपये आणि मोफत वीज मिळवा! Free Electricity Yojana
२८ मे रोजी मोसमी वाऱ्यांनी महाराष्ट्रात प्रवेश करत मुंबईसह अहिल्यानगर, नांदेड, बीड, परभणी, हिंगोली, यवतमाळ, चंद्रपूर आणि गडचिरोली या जिल्ह्यांमध्ये हजेरी लावली होती. त्यामुळे पावसाच्या आगमनाची आशा निर्माण झाली होती. मात्र त्यानंतर अचानक या वाऱ्यांच्या गतीत घट झाली आहे. सध्या वाऱ्यांची हालचाल थांबली असून ते ज्या पातळीवर पोहोचले होते, तिथेच स्थिरावले आहेत. त्यामुळे मोसमी वाऱ्यांची पुढील वाटचाल काहीशी अडथळलेली आहे. शेतकरी आणि नागरिक दोघेही या थांबलेल्या गतीमुळे चिंतेत आहेत. हवामान विभागाचे निरीक्षण सुद्धा यावर लक्ष केंद्रित करत आहे.
वाऱ्यांची गती कमी
मोसमी वाऱ्यांच्या या अडथळ्याचे मुख्य कारण म्हणजे सध्या हवामानात कमी दाबाचे क्षेत्र तयार झालेले नाही. हे क्षेत्र तयार झाल्याशिवाय वाऱ्यांची गती वाढत नाही आणि त्यामुळे पावसाचे आगमनही उशीराने होते. यासोबतच ‘मेडन ज्युलिअन ऑक्सिलेशन (MJO)’ नावाचा एक महत्त्वाचा हवामान घटक आहे, जो सध्या निष्क्रिय स्थितीत आहे. या घटकाचा परिणाम थेट पावसावर आणि वाऱ्यांच्या गतीवर होतो. जेव्हा हा घटक सक्रिय असतो, तेव्हा वाऱ्यांना अधिक ऊर्जा मिळते. मात्र सध्या तो प्रभावी नसल्यामुळे पावसाची परिस्थिती संथ झाली आहे. त्यामुळे संपूर्ण राज्यात पावसासाठी थोडी प्रतीक्षा करावी लागणार आहे.
Also Read:
सोन्याच्या दरात तब्बल इतक्या हजारांची घसरण! 22 कॅरेट सोन्याचा आजचा भाव पहा Gold Price Today
कोकणात भरपूर पाऊस
मे महिन्यात झालेल्या पावसाच्या नोंदींकडे पाहिल्यास, सिंधुदुर्ग जिल्हा पावसाच्या बाबतीत आघाडीवर असल्याचे स्पष्ट होते. या जिल्ह्यात तब्बल ५६४.७ मिमी पावसाची नोंद झाली आहे. त्याचवेळी रत्नागिरीत ५५७.६ मिमी, तर रायगड जिल्ह्यात ४५९.४ मिमी पावसाची नोंद झाली आहे. ही आकडेवारी पाहता, कोकण किनारपट्टीच्या जिल्ह्यांमध्ये सुरुवातीपासूनच दमदार पावसाला सुरुवात झाली आहे. विशेषतः नैऋत्य मोसमी वाऱ्यांचा प्रभाव या भागांवर जाणवत आहे. सुरुवातीच्या काही आठवड्यांमध्येच हवामानात बरेचसे बदल जाणवले. यामुळे शेतीसाठी पोषक हवामान निर्माण झाले आहे.
विदर्भात पाऊस कमी
राज्याच्या इतर भागांमध्ये अजूनही समाधानकारक पावसाची प्रतिक्षा आहे. बुलढाणा जिल्ह्यात केवळ १८७.४ मिमी पावसाची नोंद झाली असून, ही मात्रा अपेक्षेपेक्षा कमीच आहे. विदर्भ, मराठवाडा आणि उत्तर महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये पावसाचा जोर अद्याप वाढलेला नाही. त्यामुळे या भागांतील शेतकरी साशंक आहेत. जमिनीची ओलावलेली स्थिती आणि बियाणे पेरणीसाठी पुरेसा पाऊस आवश्यक असतो. हवामान खात्याच्या अंदाजानुसार येणाऱ्या आठवड्यांमध्ये या भागांमध्ये पावसाची शक्यता आहे. मात्र आत्तापर्यंतचा आकडा पाहता, पश्चिम महाराष्ट्र आणि कोकणच्या तुलनेत उर्वरित भाग पावसाच्या बाबतीत मागे आहे.